Hoe is de opleiding opgebouwd?
De opleiding IMH-specialist is een modulaire opleiding. Alle deelnemers starten met module 1: Visie en vaardigheden om de ouder-kindrelatie te optimaliseren. Daarna kun je doorstromen in de opleiding
IMH-consulent (voorheen IMH-generalist) of IMH-specialist. In een selectiegesprek met de hoofdopleider wordt samen met jou afgestemd welke route het beste past bij je belangstelling, je vooropleiding en je praktijk/werkplek (welke zorg- en behandelverantwoordelijkheid heb je en kun je krijgen).
Als je niet over een van de genoemde beroepsregistraties beschikt of twijfelt over de mate waarin je ggz-behandelverantwoordelijkheid draagt, biedt het selectiegesprek een goede gelegenheid om dit te onderzoeken. De IMH-specialist is een behandelaar die zelf het instrument is van deze behandeling. Daarom staan we tevens stil bij persoonlijke kenmerken van jou als deelnemer en de mate waarin je in staat bent om naar jezelf te kijken, je eigen geschiedenis in acht neemt en hierover kunt reflecteren.
Als je niet blijkt te kunnen voldoen aan deze eisen, word je uiteraard wel toegelaten tot de opleiding
IMH-consulent.
De duur van de opleiding IMH-specialist is minimaal 2 en maximaal 5 jaar. Na module 1 volg je de modules 2, 3 en 4 – samen met de IMH-consulenten i.o. Het is belangrijk dat je al start met module 3 (baby-observatie) voordat je na modules 2 en 4 verder gaat met de behandelmodules (5, 6 en 7). Je eindigt de route met module 8 (voorheen module 7). Prijzen, startdatums e.d. vind je bij de modules.
Je kunt je na de opleiding registreren als specialist bij DAIMH. De titel IMH-specialist is een aanvullende aantekening bij jouw beroepstitel.
De kern van IMH
Infant Mental Health (IMH) omvat de zorg voor de allerjongsten - van nog niet geboren tot 6 jaar - binnen de context waarin zij opgroeien. Hoe jonger het kind, hoe afhankelijker het is van de relatie met de ouders/verzorgers. Deze relatie met de ouder(s) begint al in de baarmoeder. De IMH-visie is erop gericht dat de professional bijdraagt aan het opbouwen van een veilige band tussen ouders en kind. Een veilige (hechtings)relatie is de basis voor een lichamelijk en emotioneel gezonde en veilige ontwikkeling van het kind. Soms gaat het opbouwen van deze veilige relatie niet vanzelf. Zowel kind-, ouder-, als omgevingsfactoren kunnen van invloed zijn op de kwaliteit van de ouder-kindrelatie en andersom heeft de kwaliteit van de ouder-kindrelatie weer invloed op deze factoren. Het is van belang om factoren die een risico kunnen vormen voor problemen tijdens de zwangerschap of in de vroege ouder-kindrelatie zo snel mogelijk te signaleren en te analyseren. Vroeg ingrijpen vanuit de IMH-visie betekent zowel het voorkomen van problemen alsook indien noodzakelijk snel en deskundig ingrijpen.
Visie op IMH – passend bij de transitie
In de Jeugdwet is budget en verantwoordelijkheid voor jeugdhulp naar gemeenten overgegaan. Het adagio één gezin één plan vraagt om een overkoepelde en integrerende visie, zeker wanneer er een zwangere of een jong kind in het gezin aanwezig is. Het manifest 1001 kritieke dagen geeft aan hoe kwetsbaar deze eerste periode is, gezien de ontwikkeling van het brein en gehechtheidrelaties. Dit vraagt om integraal werken, passend bij het multidisciplinair vakgebied van IMH. Wanneer betrokken disciplines werken vanuit deze gemeenschappelijke visie wordt eenzijdig of parallel denken of handelen voorkomen. Elk probleem wordt belicht en behandeld vanuit dit samenspel tussen kind, ouder en omgevingsfactoren en de invloed hiervan op de ouder-kindrelatie. Belangrijk hierin is het evenwicht tussen risico- en beschermende factoren en de veerkracht in het gezin of sociale omgeving.
De rol van de IMH-specialist
De IMH-specialist heeft een belangrijke rol wanneer de ouder-kindrelatie teveel onder druk staat, of er sprake is van verstoorde ouder-kindrelatie, onveilig opgroeien door trauma, geen goede hechting tussen kind en ouder, of psychopathologie bij ouder en/of kind. Dan is een ggz-professional uit de aanvullende jeugdhulp/jeugd-ggz eindverantwoordelijk voor behandeling van ouder(s) en (ongeboren) kind. Als ggz-professional heb je de verantwoordelijkheid en bevoegdheid voor triage, classificeren, diagnosticeren en voor het behandelen van de ouder-kindrelatie. De IMH-specialist observeert, interpreteert, diagnosticeert, behandelt en herstelt de ouder-kindrelatie. Je hebt diepgaande kennis nodig over de ouder-kindrelatie en de vroege ontwikkelingspsychopathologie om juist te kunnen diagnosticeren. Daarnaast heb je uitgebreide kennis nodig van trauma en hechting. Je kunt aan de slag wanneer je vaardig bent in het uitvoeren van de juiste ‘evidence-based’ interventies, die de ouder-kindrelatie laat herstellen en vervolgens de ouder-kindrelatie doet verbeteren.
