'Veel van onze deelnemers hebben al cursussen gedaan gericht op werken met het systeem, maar vaak is de ingang daarbij pedagogisch - dan ligt de focus op het “probleemkind” en krijgen de ouders ouderbegeleiding. Dat is niet hetzelfde als systemisch werken. Dat begint namelijk niet bij het individuele probleem, maar bij de dynamiek tussen mensen, en het biedt vervolgens methoden om alternatieven voor negatieve patronen te zoeken en te versterken. Steeds kijk je: wat is de consequentie van dit gedrag op het geheel? Dat is de kern van systemisch denken, en dat maak je je in deze opleiding eigen.'
'Als mensen zich verbonden weten, zijn ze tot veel in staat'
Interview met Robert van Hennik, hoofdopleider post-hbo opleiding NVRG-systeemtherapeutisch werker
'Deze tijd vraagt om systeemtherapeutisch werken. Het is een vraaggestuurde manier van hulpverlenen waarbij je naast je cliënt gaat staan en die aanspreekt op eigen veerkracht, vermogens en steunbronnen in het sociale netwerk. Een mens is voor zijn ontwikkeling en welzijn afhankelijk van zijn inbedding in sociale en maatschappelijke netwerken. Je kunt iemand dus nog zo goed individueel behandelen of begeleiden, echte verandering is alleen mogelijk als de naaste omgeving meedoet. Een meisje dat kwetsbaar is voor loverboys kun je bijvoorbeeld wel weerbaarheidstraining geven, maar het is vooral een sociaal netwerk van betrokkenen dat haar beschermen en begrenzen kan en een gewenste ontwikkeling kan helpen bevorderen. Je moet haar context dus niet alleen begrijpen, je moet die ook meenemen om echt succes te boeken.'
Wat onderscheidt deze opleiding van andere die aandacht hebben voor systemen?
Wat kun je als je de opleiding hebt gedaan?
'Je beheerst systeemtherapeutische interventies ten behoeve van herstel in relaties, bijvoorbeeld tussen ouder en kind. Maar je kunt een zelfde soort rol ook oppakken in het netwerk van hulpverleners om een cliënt of een gezin - dat netwerk is immers ook een systeem met bepaalde patronen, machtsverhoudingen en loyaliteiten. En je bent in staat om in complexe situaties de coördinerende rol te pakken, om alle partijen te verbinden voor de continuïteit van zorg.'
Wat wil je je cursisten verder meegeven?
'Ik wil ze aanmoedigen om vanuit hun eigen kunnen, eigen kracht en kennis van systemen open te staan voor juist de allermoeilijkste problemen. Want als mensen zich verbonden weten, zijn ze tot veel in staat. Daarbij hebben onze cliënten niet altijd onze deskundigheid nodig, maar wel onze nabijheid. Als ze voelen dat wij betrokken zijn, kunnen ze heel veel zelf.'