Van residentieel tot ambulant: Waaiermodel is breed toepasbaar

Interview met Elly van Laarhoven

14 september 2020
 

Klinisch psycholoog Elly van Laarhoven

Werken met jongeren met meervoudige, complexe problematiek: hulpverleners komen niet zelden terecht in een onontwarbare kluwen. ‘Ga er maar eens aan staan’, zegt klinisch psycholoog Elly van Laarhoven. Zij ontwikkelde daarom het Waaiermodel, waarmee ze professionals én cliënten helpt. Bij de RINO Groep geeft ze een cursus over het werken met dit model.

Theoretische domeinen

De metafoor van de waaier helpt om de onderdelen van de hulpverlening te visualiseren en laat zien dat het model flexibel is. De kleuren staan voor vijf theoretische domeinen: ze geven aan welke theoretische bronnen worden aangeboord. ‘Dit geeft houvast aan de rol en verantwoordelijkheid die je als hulpverlener hebt. Ben je nu aan het opvoeden, of ben je psychopathologie aan het behandelen? ​​​​Voor zowel de hulpverlener als de jongere zijn dit heel heldere rollen en kleuren. Geef je bijvoorbeeld een jongere therapie (rood) maar is hij van slag door het overlijden van zijn oma, dan kun je voorstellen om even naar blauw te gaan: pedagogisch handelen. Dan pauzeer je de behandeling en ga je ruimte geven voor het verdriet, voor de jongere zorgen. Dat communiceer je ook op die manier naar de jongere en naar de begeleiders op de leefgroep, zodat iedereen het over hetzelfde heeft.’ 

Fases in de hulpverlening

Binnen de kleuren zijn allerlei interventies beschikbaar, ook voor werken met de ouders van de jongere. De interventies zijn evidence based en afkomstig uit de cognitieve gedragstherapie. Naast de kleuren geeft het Waaiermodel in de vakken met verticale lijnen de verschillende fases in de hulpverlening weer. Van Laarhoven: ‘Dat helpt jou als professional om bij het begin te beginnen en geen blinde vlek te krijgen bij de zoveelste jongere met wie je te maken hebt. Zo voorkom je dat je te gehaast aan het behandelen slaat terwijl de jongere daar nog meer voorbereiding voor nodig heeft. Jongeren voelen daardoor dat je snapt waar ze doorheen gaan.’

Wij willen hoe dan ook persoonlijke ontwikkeling en vakkennis aanbieden op dit vlak. Daarmee kan de werkgever bovendien de professional perspectief bieden en zich aan de instelling binden.

Elly van Laarhoven

Cursus

Hoewel het Waaiermodel in eerste instantie is ontwikkeld voor de residentiële setting, kan een breed scala aan hulpverleners ermee aan de slag. 'Wij willen hoe dan ook persoonlijke ontwikkeling en vakkennis aanbieden op dit vlak. Daarmee kan de werkgever bovendien de professional perspectief bieden en zich aan de instelling binden. Die verbeterde continuïteit van zorg zou de jongeren over wie het gaat zeer veel goed doen; veel vliegen in één klap dus.’

Wil jij leren werken met het Waaiermodel?