Femke Edelenbosch verzorgt samen met Tamara Dauwerse en Dianne Maarleveld de keuzemodule ‘Cliënten met een laag IQ: iedereen krijgt ermee te maken!’. Zoals de titel van deze keuzemodule al zegt: Als Gz-psycholoog krijg je vrijwel altijd te maken met cliënten met een licht verstandelijke beperking (LVB). Soms is het IQ bekend, maar minstens even vaak komt pas gedurende de behandeling naar voren dat er mogelijk sprake is van een verstandelijke beperking. Bijvoorbeeld wanneer de behandeling niet lekker loopt of als resultaat uitblijft.
‘Goede zorg aan mensen met een laag IQ gaat over aandacht, alertheid en het bieden van de juiste behandeling’
Interview met Femke Edelenbosch
1 april 2021
Ook dit jaar volgen deelnemers van de GZ-opleiding in het voorjaar van het tweede opleidingsjaar een keuzemodule. Hiermee bevordert de RINO Groep het gepersonaliseerd opleiden van deelnemers, rekening houdend met de al aanwezige kennis, kunde en ervaring. Drie docenten geven een voorproefje van de inhoud. Als tweede Femke Edelenbosch.
‘Werken met mensen met een laag IQ is complex, maar uitdagend. Juist daarom is het zo tof als dingen lukken en je je cliënten ziet groeien.’
Femke Edelenbosch
Femke: ‘Gelukkig is er steeds meer aandacht voor deze doelgroep. Goede zorg aan mensen met een laag IQ begint bij alertheid; het herkennen van het probleem om de juiste behandeling te kunnen bieden. Mensen met een laag IQ brengen vaak complexiteit met zich mee. In de meeste gevallen is er meer aan de hand, zoals psychosociale problemen, een beperkt netwerk en kwetsbaarheid waardoor er door anderen soms misbruik van hen wordt gemaakt. Deze mensen hebben vaak het gevoel ‘anders’ te zijn, waardoor door de jaren heen een gevoel van wantrouwen is ontwikkeld. Als hulpverlener is het om die reden belangrijk goed te investeren in het contact met de cliënt.’
‘In deze keuzemodule wordt aandacht besteed aan bemoeizorg, cognitieve gedragstherapie en systeembehandeling; onderwerpen die relevant zijn in de zorg en behandeling voor mensen met een laag IQ. Bovenal hopen we met deze keuzemodule een open houding bij de deelnemers te bewerkstelligen. Dat zij zichzelf in de behandeling nieuwsgierig opstellen, denken in mogelijkheden en meer vertrouwen ontwikkelen in hun eigen vaardigheden als het gaat om de behandeling van mensen met een laag IQ.’
‘Op dag één neemt Tamara de deelnemers mee terug naar de basis. Hoe herken je een verstandelijke beperking? En hoe verleid je cliënten tot zorg? Ook wordt aandacht besteed aan het acceptatieproces, oftewel: het leren leven met een verstandelijke beperking. Op zo een manier dat zowel jij als behandelaar als de cliënt zelf zich kan richten op zijn of haar sterke kanten.’
‘Op dag twee neem ik met de deelnemers het behandelproces door, van kennismaking tot afronding. We behandelen het taalgebruik en tempo van spreken, en hoe je dit aanpast op de cliënt. Deelnemers zullen deze dag veel oefenen en allerlei hulpmiddelen leren toepassen om de gesprekken te bevorderen.’
‘Op dag drie behandelt Dianne de impact van een verstandelijke beperking op het systeem waarin de cliënt zich bevindt. Een beperking heb je namelijk niet alleen. Deze dag wordt onder andere gesproken over onderlinge relaties, communicatie en begrip of onbegrip voor elkaar. En over het betrekken van mensen uit de omgeving bij de behandeling.’
‘Werken met mensen met een laag IQ is complex, maar uitdagend. Juist daarom is het zo tof als dingen lukken en je je cliënten ziet groeien.’