Hij wordt de meest kritische man binnen de ggz genoemd. Anton Hafkenscheid, klinisch psycholoog en psychotherapeut bij het Sinai Centrum, is het niet altijd eens met de protocollen die de ggz voorschrijft. In deze aflevering legt hij de DSM, maar ook de patiënt-therapeut-relatie en het wetenschappelijk onderzoek binnen de ggz onder de loep. Een pittig en openhartig gesprek.
Luister deze podcast via Soundcloud, iTunes of Spotify.
Podcast: Dr. Anton Hafkenscheid over de impact van de therapeutische relatie
3 maart 2020
'De grootste verklarende behandeleffectiviteit is de patiënt', zegt Hafkenscheid aan het begin van het gesprek. De verschillen tussen behandelmethoden blijkt nihil te zijn voor een al dan niet geslaagde behandeling. Van groter effect blijkt de relatie tussen therapeut en patiënt te zijn. 'Behandelaren zijn ook vaak bevooroordeeld. Wij behandelaren hebben de neiging om mislukte therapieën toe te schrijven aan de patiënt en geslaagde therapieën aan ons zelf. Ook ik was hier schuldig aan', vertelt hij openhartig.
Wat Hafkenscheid interessant vindt, is de tegenoverdracht, ofwel de gevoelens van de therapeut ten opzichte van de patiënt. 'Dat wil niet zeggen dat die relatie altijd harmonieus moet zijn', legt Hafkenscheid in deze aflevering uit. De relatie moet lijken op de relaties die patiënten aangaan in hun eigen leven. Een goede therapeut moet dus bereid zijn om zijn patiënt spiegels voor te houden; zowel te confronteren als te steunen. ‘Een goede psychotherapeut hoort een relatiedeskundige te zijn.’
Dat dit niet altijd mogelijk is, is van veel factoren afhankelijk. Niet in de laatste plaats door de protocollen waar een psychotherapeut aan moet voldoen. Er wordt volgens hem vaker stoornisgericht naar de patiënt gekeken, dan naar de patiënt zelf en zijn of haar behoefte. Maar hoe zou je patiënten dan wel kunnen diagnosticeren? En wil hij van de DSM af?
Ook het wetenschappelijk onderzoek binnen de ggz is voor verbetering vatbaar. Hij vertelt over de neveneffecten van effectstudies en waarom randomized controlled trial (RCT) vaak geen haalbare zaak is. Het meest interessante onderwerp, waar volgens hem nog veel meer onderzoek naar moet worden gedaan, is alliantiebarsten. Een onderwerp wat ook in zijn persoonlijk leven een rol speelt met zijn eigen therapeut.
Meer weten over het werk van Anton Hafkenscheid? Luister naar deze aflevering van de RINO Groep Podcast. Presentatie Jan Meijroos en Jolie Jacobs.
