Het inschatten van het risico van gewelddadig gedrag is een belangrijke taak voor deskundigen die werkzaam zijn in de forensische of reguliere ggz, als pro justitia rapporteur, in de verslavingszorg, bij de reclassering of in het gevangeniswezen. Het belang van risicotaxatie voor de maatschappij is groot; het ultieme doel van risicotaxatie is immers het voorkomen van gewelddadige recidive. Ook voor de behandelpraktijk is het belang van risicotaxatie groot. Voor forensisch psychiatrische cliënten/patiënten zijn de resultaten van de risicotaxatie in sterke mate bepalend voor hun toekomst, vanwege de invloed ervan op de inhoud van behandelplannen, verlofbeslissingen, de fasering van behandeling en het beveiligingsniveau. De kennis over risicofactoren voor gewelddadig gedrag is de afgelopen 20 jaar enorm toegenomen en er zijn diverse instrumenten ontwikkeld om deze factoren gestructureerd in kaart te brengen.
Wat je kunt verwachten:
- Ten eerste wordt stilgestaan bij de doelen van risicotaxatie en worden de verschillende methoden van risicotaxatie en de voor- en nadelen daarvan besproken. De belangrijkste theorieën op het gebied van de behandeling van gewelddadig gedrag worden kort besproken (m.n. het Risk Need Responsivity model).
- Verder wordt een overzicht gegeven van recente literatuur over risicofactoren voor algemeen en gewelddadig gedrag en de wijze waarop deze factoren betrouwbaar kunnen worden ingeschat. Verschillende risicotaxatie-instrumenten passeren hierbij de revue. De nadruk ligt echter op de Historical Clinical Risk management-20V3 (HCR-20 V3; Douglas et al., 2013), een revisie van de HCR-20, het wereldwijd meest gebruikte instrument voor het inschatten van gewelddadig gedrag.
- Aan de hand van dossiermateriaal wordt geoefend worden met het scoren van de HCR-20 V3. Ook wordt aandacht besteed aan de resultaten van onderzoek naar de HCR-20 en HCR-20 V3 dat tot nu toe is uitgevoerd.
- Verder wordt kort stilgestaan bij de waarde van beschermende factoren in de risicotaxatie. De SAPROF is een checklist voor de gestructureerde inschatting van beschermende factoren voor gewelddadig gedrag die ontwikkeld is als positieve aanvulling op de risicotaxatie met de HCR-20 / HCR-20 V3 of HKT-30 / HKT-R.
- Tot slot wordt kort ingegaan op het praktisch gebruik van risicotaxatie-instrumenten (o.a. verslaglegging, risicomanagement).
